QVE LAS SOLDADES DELS SERVIDORS

QVE LAS SOLDADES DELS SERVIDORS

se hayen a damanar dins temps de vn Añy en lo matex llibre, y Capitol xxj. als lvj.

E MES ordenam, é statuym ab aprobacio de la present Cort que las soldades de seruidors axi de homens, com dones qualseuol que sien se hayen de damanar dins vn añy, apres que seran fora del seruey, altrament, que nos puguen demanar dites soldades, ne sen pugue fer iuy si dons del deute de dites soldades no tenian carta, o albara.

QVE DINS TRES ANYNS LOS DEVTES DE

Artistes, é Menestrals se hajen a demanar.

E per semblant per lleuar plets, questions: statuym, é ordenam, que los deutes de Artistes é Menestrals, axi de homens, com de dones apres que seran deguts si dins espay de tres Añys no seran demanats, que tals deutes passats dits tres Añys no pugan esser demanats, ne sen puxa fer iuy: si donchs de tals deutes no tenen carta, ó albara.

QVAE SALARIA DANIVR IN CAVSIS CRIMINALIBUS.

XXXX.
(Al margen derecho: Este cap. auia de posar se pag. 19. y se omiti per oblit.)

ITEM, quod delegati in causis Criminalibus si sint crimina enormia, pro quibus debeant infligi poenae corporales, (secundum intellectum Franchesiarum) solum habeant viginti libras, pro sententia ferendas sin vero sint alia crimina habeant decem libras tantummodo; Exceptis causis, in quibus fuerint accusatores priuati, vel subscribentes se persequutores delatorum: in quibus, possint habere integrum salarium quadraginta librarum inter duas partes: & hoc in grauibus criminibus: in alijs vero omnibus, habeat salarium iuxta criminis qualitatem moderandum: si dubium oriatur cum Iudice, arbitrio Gubernatoris, & sui Assessorrs.

TAXATIONES SALARIORVM PERTlNENTlVM

Nott. pro instrumentis, quae receperint Testamentorum, siue Codicillorum, donationum causa mortis, & aliarum vltimarum voluntatum, ac etiam inuentariorum.

XXXXIX.
(Al margen derecho: Este cap. se deuia posar pag. 23. y se omiti per descuit.)

Item, restringentes excessiuas petitiones salariorum Notariorum, & ipsa salaria limitantes, statuerunt, & ordinauerunt quod pro testamentis, seu Codicillis, aut donationibus causa mortis, seu alijs vltimis voluntatibus recipiendis, & in formam publicam redigendis, de bonis valentibus vsque ad quantitatem centum librarum, vel infra viginti solidos. I. lli. sol.
Item de valentibus Centum libris, vsque ad tercentum; triginta solidos I. lli. 10. sol.

Item de valentibus vltra tercentum libras, vsque ad quingentas libras: tres florenos. 2. lli. 15. sol.

Item de valentibus vltra quingentas libras, vsque ad mille libras; tres libras. 3. lli. sol.

Item, de valentibus vltra mille libras, vsq; ad duomillia librarum; quinque libras. 5. lib. sol.

Item de valentibus vltra duo millia librarum vsq; ad quinq; milia librarum; septem libras decem solidos. 7. lib. 10. sol.

Item de valentibus vltra quinq; millia librarum, vsque ad decem millia librarum: duodecim libras. 12. lib. sol.

Item de valentibus vltra decemmillia librarum, vsq; ad viginti millia librarum, & vltra, viginti libras. 20. lib. sol.

PRO INSTRVMENTIS VERO SPONSALICIORVM.
Sponsalicium, seu Matrimonij recipiendis, dictandis, in publicam formam redigendis omnes dicti Notarij taxationes, sequentes seruare teneantur omnimode.

Hoc est vsque ad quantitatem quinquaginta librarum dotis promissae decem solidos. (omito las cantidades en número)
Item a quinquaginta libris, vsque ad centum libras: quindecim solidos.

Item a centum libris, vsque ad ducentum libras, viginti, & quinque solidos.

Item a ducentum libris, vsque ad quingentas libras, quadra-draginta solidos.

Item a quingentis libris, vsque ad mille libras: septuaginta solidos.

Item a mille libris, vsque ad duas mille libras: centum, & decem solidos.

Et si vltra duo millia librarum accederit dictos decem, & centum solidos, quatuor solidos pro centenario librarum de quantitate assendente dicta duo millia librarum, & non vltra recipere valeant dicti Notarij, seu habere.

PRO VENDITIONE CENSVALIVM.

PRO instrumentis autem venditionum censualium, & quarumcunque bonorum immobilium, & appocharum, praetiorum ipsaram venditionum, recipiant, & habeant ipsi Notarij taxationes infrascriptas: videlicet.

De censualibus venditis in annuis pensionibus, & praestationibus vsque ad quantitatem 80. solidorum censualis, & in venditionibus aliorum immobilium vsque ad pretium quinquaginta librarum viginti solidos.

Item quatuor libris censualis vsque ad octo libras pensionales, & praetijs aliorum immobilium a quinquaginta libris vsque ad centum libras triginti solidos.

Et ab octo libris Cens. seu in annua pensione vsque ad 16. lib. cens. & de praetijs aliorum immobilium de Centum libris pretij vsq; ad ducentas libras quinqaginta sol.

Item a 16. libris rend. vsque ad 25. libras pensionales, & de alijs immobilibus de pretio ducentarum librarum vsque ad tercentum libras sexaginta solidos.

Et a viginti quinque lib. rend. vsque ad quadraginta libras Cens. Et de praetio tercentum librarum vsque ad quingentas libras octuaginta solidos.

Et de quadraginta libris rend. vsque ad centum libras pens. de praetijs aliorum immobilium de quingentis libris vsque ad mille libras: septem libras, & decem solidos.

Et vlterius quantumcunque ascendant pensiones, seu praecia dictorum sensualium, & aliorum Immobilium, vltra decem florenos aurei, siue septem libras, & decem solidos: dicti Notarij petere, seu recipere non praesumant. Mandantes eisdem sub poena viginti quinque librarum, & restitucionis dupli quantitatis per eos iam receptae: Quod praesentes taxationes poenitus obseruent; nec in fraudem huiusmodi Ordinationis, ampliores contractus siue instrumenta; facere praesumant quam fuerint, si praesens statutum, non fuisset factum.

PETRVS Dei gratia Rex Aragonum, Valentiae Maioric. Sardiniae, & Corcicae,

PETRVS Dei gratia Rex Aragonum, Valentiae Maioric. Sardiniae, & Corcicae, Comes Barchynonae, & Ceritaniae ad supportandas de Regnis nostris, & terris oppressias vsantias & abusus quomodolibet remouendas pro vigili cura continue intendemus, & alias libenter prouisiones consedemus, quas nostris subditis fore noscimus fructuosas sane, cum in praesenti Regno Maioric. seruatus fuerit, & hodie seruetur quidam vsus immo abusus super processibus inquisitionum quae contra delatos fiunt de aliquibus criminibus scilicet, quod facta inquisitione datur delato solummodo suae confessionis & denuntiationis copia, & ipsa inquisitione non publicata asignatur sibi terminus ad dandum deffensiones suas, ex quo sequitur plura inconuenientia, & delati qui sepe iuxta inquisitionem merita, veniunt absoluendi, coguntur suas deffensiones sub incerto dare, & indebitis afficiuntur captionibus, & sumptibus, ac laboribus pluribus opprimuntur, & sepe non culpabiles deffectu copiae inquisitionis cum officialibus componere stringuntur: Propterea volentes a dicto Regno huiusmodi abusum tollere nec non ad humilem supplicationem fidelium nostrorum Ioannis Vmberti. (espacio muy largo, de unas 3 palabras) de Loberes Legum Doctoris nuntiorum per Vniuersitatem dicti Regni ad Nos nouiter destinatorum, inde nobis factam tenore praesentium ordinamus, & prouidemus quod quandocunque, & quotiescunque in dicto Regno contigerit inquisitiones fieri contra delatos aliquos de aliquibus criminibus seruetur modus, qui in similibus seruari consueuit in Cathaloniae principatu scilicet quod inquisitiones prius conficiantur & postea publicentur, & post publicationem concedatur dictis copia de eiusdem integrem, & cum easdem copias habuerint praefigatur eis certum temporis spacium, ad ministrandum dictas deffensiones suas, & sic amodo in dicto regno seruari volumus, & iubemus quibusuis sanctionibus, pragmaticis aut provisionibus seu mandatis in contrarium factis nullo modo obstantibus, Mandantes per praesentes gerenti vices Guber. coeterisque officialibus dicti Regni ad quos spectent, vel eorum locateneat. praesentibus, & futuris, quod praesentem Ordinationem & prouisionem nostram firmam habeant, obseruent, & non contraueniant, nec aliquem contrauenire permittant aliqua ratione: in cuius rei testimonium praesentes nostro sigillo iusimus Communiri. Dat. Cesaraugustae viij. die Marcij Anno a Nati. Dni 1381.

Iacobus, Rex Maioric, noverint vniuersi,

NOVERINT vniuersi quod cum nonnullis tam officialibus Nostri Iacobi Dei gratia Regis Maioricarum Comitis Rosilionis & Ceritaniae, & Domini montis Pesulani quod Creditoribus, & debitoribus indubium verteretur, quae debita intelligamus elongare in perpetuum statuimus, quod non intendimus aliquas de suis debitis elongare licet litteram concesserimus elongamenti nisi assecuret, quod in fine elongamenti soluat debita de quibus eum elongauimus sit ascecuratum intendimus elongare debita de quibus iam elongamenta extiterunt nisi in littera dicti elongamenti de primo elongamento specialiter sit facta mentio, nec de debitis ratione hereditatis paternae (parernae), vel maternae, nec de debitis, quae debentur ratione dotis, vel legatorum nec de debitis quae debentur ex varijs personis extra nostram iurisdictionem, nec de alimentis siqua debent praestari aliquibus personis, nec etiam de debitis per quibus iam pignora sunt tradita per eum creditoribus suis nec de debitis, quae debent ratione emptionis quam fecerint de aliqua re mobili, si illam rem mobilem penes se habeant, nec de debitis quae habent ratione Curiae, vel tutelae, vel manumissionis, vel executionis testamenti alicuius, nec de deposito seu comanda si in instrumento depositi; seu comandae non fuerint dies solutionis apposita, & fideiussor constitutus nec de debitis, quae debentur ex aliquo per eum commisso, nec de debitis de quibus iam fuerit lata sententia; & transiuerit in rem iudicatam; nec de debitis quae debentur pro loguerijs nunciorum, seu domorum, vel ratione rerum comestibilium, nec etiam intendimus elongare si creditor cuius est debitum, est ita inops, (inopia) quod ipse debitor habeat melius paratum soluere in rebus mobilibus quod sui creditores nisi debitis in rebus mobilibus in litera vra (la r con virgulilla) elongamenti mentionetur, nec etiam intendimus elongare si habeat mobilia ex quibus valeat satisfacere suis creditoribus, exceptis libris, & bestijs aratorijs, & instrumentis aratorijs, & equitarijs suis, & alumni, & pannis lectorum, vasis vinarijs., & vtensilibus domus seu hospitij, & exceptis vestibus uis, & vxoris, & familiaa suae, quam nostram Ordinationem Nos Iacobus Dei gratia Rex Maioric. in praedictis in perpetuum inuiolabiliter praecepimus obseruari.