Mostrando entradas con la etiqueta NAFRÁ. Mostrar todas las entradas
Mostrando entradas con la etiqueta NAFRÁ. Mostrar todas las entradas

domingo, 3 de octubre de 2021

GLOSARIO, N.

N.

NAFRÁ. V. Hirió, llagó.

NAFRAT. part. pas. de “nafrar”. Herido, llagado.

NAIX. v. Nace. (naixe : naixer : yo naixco, naixes, naix, naixem, naixeu, naixen)

NALET. V. NELET.

N‘ APORT. Lleve (de ello o por ello), consiga (de ello o por ello).

NASQUÉS. v. Nacisteis, naciese.

NATIVITAT. sust. c. Nacimiento, natividad. (Nadal, natale; nadó, nativitas, nacer, etc)

NATURA. sust. c. Natura, naturaleza.

NATURAR. v. modo inf. Naturalizar.

NATURAT. part. pas. de de "naturar”. Naturalizado.

NATZARET. sust. p. Nazaret.

NAU. sust. c. Nave. (nao)

N‘ AURAY. Tendré, habré (de ello o por ello.) (ne hauré, n‘ hauré)

NAVILI. sust. c. Nave. (embarcación, barco; de navegar)
NAVILS. V. NAVYLS.
NAVYLS. sust. c. Navíos, embarcaciones, buques.
NAVYLL. V. NAVILI.
NAX. V. NAIX.
NAXIMENT. V. NATIVITAT.
NE. Ni.

NECESITAT. sust. c. Necesidad.

NEGACIÓ. sust. c. Negación, negativa.

NEGÁN. v. gerundio de “negar". Negando.

NEGLEGIMENT. sust. c. Negligencia, descuido, abandono.

NEGLIGENT. adj. Negligente, descuidado, abandonado.

NEGLIJAR. v. modo inf. Descuidar.

NEGÚ. pron. Ningún, ninguno, nadie.

NEGUN. pron. Ningún, ninguno.

NEGUNA. pron. Ninguna.

N‘ EL. Ni el.

NELET. sust. c. Falta, culpa, indiferencia, negligencia.
NELEYTÓS. adj. Culpable, lo que es digno de censura, lo que es vituperable.

NE ‘N. Ni en.
NENGUN. V. NEGUN.
NE ‘S. Es (de ello o por ello) - Hom n‘ es vil: el hombre por ello es vil.
NE ‘STÁ. Está (de ello). (n‘ está fart : está harto “de algo, de ello”)

N‘ ESTAY. Estoy (de ello o por ello). - Perque n' estay marrit: porque por ello estoy triste.

NETLEYTÓS. V. NELEYTÓS.

NE ‘US. Ni os.

NEX. v. Nace. (neix)

N' HA. Ha (de ello), tiene (de ello). - Pus poder n' ha: pues de ello tiene o recibe poder.

N' HAS. Has (de ello), tienes (de ello). - N‘ has viscut: has de ello vivido.

NICHOLAU. sust. p. Nicolás. (Nicolau)

NIENS. V. NIENT.

NIENT. adv. Nada, ningún, ninguno.

NI 'L. Ni el.

NI ‘N. Ni en.

NIUS. Ni os.
NOBBLE. adj. Noble.

NOBILITAT. sust. c. Nobleza.

NOBLEA. V. NOBILITAT.

NO CAL. No es necesario, no importa. (no cal patir : no hace falta sufrir)

NODREIX. V. Nutre.

NODRESCA. V. Nutra.

NODREXEN. v. Nutren.

NODRIDOR. sust. c. El que nutre.

NODRIMENT. V. NUDRIMENT.

NODRIR. v. modo inf. Nutrir.

NODRIT. part. pas. de "nodrir", Nutrido.

NOÉN. V. NOENT.

NOENT. adj. Dañoso, nocivo, el que o lo que daña.
NOENT. gerundio de "noure”. Dañando.

NOGA. v. Dañe.

NOGA 'L. Dañe el.

NOL. No le, no lo.
NO ‘L. No el, no lo, no le.
NO ‘LS. No los, no les.
NO ‘L TE. No te lo.

NOM. sust. c. Nombre.
NOM. V. NO ‘M.
NO ‘M. No me.

NOMBRAT. part. pas. de "nombrar”. Numerado.

NOMBRE. sust. c. Número.

NOMEN. v. Nombre. (nomenclatura)

NOMENANT. V. gerundio de "nomenar”. Nombrando.

NOMENAR. v. modo inf. Nombrar. (anomenar)

NOMENARLO. v. Nombrarlo.

NOMENAT. part. pas. de "nomenar". Llamado, nombrado.

NOMNANT. v. gerundio de "nomnar", Nombrando.

NOMNAR. v. modo inf. Llamar, nombrar.

NOMNAT, NOMNADA. part. pas. de "nomnar". Llamado, llamada; nombrado, nombrada.

NON. adv. No

NO ‘N. No (de ello). - No ‘n fá: no hace de ello. - No ‘n ay doler: no tengo de ello pesar.
NONO. sust. p. Nuño. (Sanz, Sanç; Nuno, Nunno)

NONS. V. NO ' NS.

NO ‘NS. No nos.

NORRIT. part. pas. de "norrir". Nutrido.

NOS. pron. Nos, nosotros. - Qui 's de nos: que es de nosotros, o que es nuestro.

NOS. V. NO 'S.

NO 'S. No es, no se.

NOSALTRES. pron. Nosotros. (natres, natros, mosatros)

NOSTR' . Nuestro.

NOSTRA. pron. Nuestra.

NOSTRE. pron. Nuestro.

NOSTRON. pron. Nuestro.

NOSTRO ‘N. V. NOSTRON.

NOSTRON. Irido.

NO‘ T. No te.

NOU. Nombre numeral. Nueve.

NOU. adj. Nuevo.

NOU. v. Daña. (verbo noure)

NO ‘U. No lo. (este ‘U : ho : hoc latino)
NOURÁ. v. Dañará.

NOUS. adj. Nuevos.

NOUS. No os.

NO ‘US. No os.

NOVELA. sust. c. Noticia, nueva. (novella)

NOVELA. adj. Temprana, nueva, reciente.

NOVELS. adj. pl. Noveles, nuevos. (novells)

NOVELL, adj. Nuevo.

NOVELLA. V. NOVELA.

NOVELLAMENT. adv. Nuevamente.

NOVELLES. sust. c. pl. Nuevas, noticias.

NOVETAT. sust. c. Novedad.

NOVEYL, NOVELL.

NOVEYLA. sust. c. Noticia, nueva.

NOY. No sé (en ello) - Noy (no hi) say consell: no sé dar en ello consejo.

NOYRA. Dañe o quizás nutra.

NOYMENT. sust. c. Daño perjuicio.

NOYRIT. part. pas. de “noyrir”. Nutrido.

NUDRIMENT. sust. c. Nutrimiento, nutrición.

NUDRIT. V. NOYRIT.
NUES. adj. term. fem. pl. Desnudas.

NUJAT. V. ANUJAT.
NUL. pron. Ninguno, nadie. (null hom, nuyl)

NULA. pron. Ninguna. (nula, nulla fembra)

NULL. V. NUL.

NULLA. V. NULA.

NUNO. V. NONO.

NÚU. sust. c. Nube. (núgol; nùvol, núvol, nuvol)

NUTZ. adj. Desnudo.

NUYL. V. NUL.

NUYLA. V. NULA.

NUYLL. V. NUL.

NUYRIT. V. NOYRIT.

NUYT. sust. c. Noche. (nuei, nuey aragonés; nuit fr.; nit)

NY. Equivale a Noy.

Entrades mes populars: